Cờ vây là một loại cờ cổ đại có nguồn gốc từ Trung Hoa. Nếu bạn đang muốn tìm hiểu về bộ môn cờ vây hấp dẫn thì hãy tham khảo ngay cách chơi cờ vây được breadnotcircuses.org giới thiệu trong bài viết này nhé!
I. Cờ vây là gì?
- Cờ vây là một trò chơi dạng chiến lược trừu tượng dành cho hai người chơi, trong đó mục tiêu là bao vây nhiều lãnh thổ hơn đối thủ. Trong tiếng Anh, cờ vây gọi là “go”, mượn trực tiếp từ tiếng Nhật “igo”.
- Cờ vây được phát minh ở Trung Hoa vào thời cổ đại hơn 2500 năm trước và được coi là trò chơi bảng lâu đời nhất còn tiếp tục chơi đến ngày này. Trong những năm gần đây, để tiếp tục duy trì sự phát triển của cờ vây, nhiều câu lạc bộ, liên đoàn cờ vây được thành lập nhằm giúp bộ môn này được nhiều người chú ý.
- Tính đến năm 2008, có khoảng 40 triệu người trên thế giới chơi cờ vây, một phần lớn người chơi sống tại khu vực Đông Á. Tính đến 2015, Liên đoàn cờ vây quốc tế đã có tổng cộng 75 quốc gia thành viên và bốn tổ chức hiệp hội thành viên ở các quốc gia khác nhau.
- Tại Việt Nam, cờ vây đang dần trở thành một bộ môn được nhiều bạn trẻ yêu thích và muốn tìm hiểu cách chơi cờ vây như thế nào? Chúng ta hãy cùng tiếp tục tìm hiểu ở phần sau nhé.
II. Bộ cờ vây
1. Bàn cờ
- Đặc điểm chung của một bàn cờ vây chính là gồm các đường thẳng dọc cắt các đường thẳng ngang tạo thành những ô vuông và giao điểm đều đặn. Trên thế giới ngày nay, phổ biến nhất là các bàn cờ: 9×9 / 13×13 và 19×19 (đơn vị tính là số ô vuông).
- Theo văn hóa phương Đông, bàn cờ 19×19 ô vuông (tức 361 giao điểm) là tượng trưng cho 361 ngày trong năm (tính theo lịch Âm) và 4 góc bàn cờ sẽ tượng trưng cho 4 mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông.
- Những người mới bắt đầu làm quen với Cờ vây thường được khuyên chơi trên bàn cờ 9×9 để dễ dàng nắm rõ những chiến thuật cơ bản. Sau đó, nếu muốn tăng thêm không gian cho bàn cờ thì bạn có thể sử dụng phiên bản nâng cấp là bàn 13×13, đồng nghĩa với việc bạn phải linh động trong lối chơi vì không thể áp dụng các chiến thuật cơ bản như ở bàn 9×9 nữa.
2. Quân cờ
- Quân cờ gồm 2 loại là Đen và Trắng.
- Mỗi bàn cờ sẽ có tổng cộng khoảng 400 quân (chia đều cho trắng và đen), vừa đủ để đặt vào tất cả các điểm giao nhau trên mọi loại bàn cờ.
III. Hướng dẫn cách chơi cờ vây
1. Quy tắc chơi cờ vây
- Quy tắc 1: Khi bắt đầu trận đấu, trên bàn cờ sẽ không có bất kỳ một quân nào và sau đó người cầm quân Đen được phép đi trước.
- Quy tắc 2: Bạn có thể đặt quân cờ vào bất kỳ giao điểm nào mà bạn muốn. Tuy nhiên, tuyệt đối Không được đặt vào giữa hay trên cạnh của ô vuông và chỉ được đặt quân trong phạm vi của bàn cờ mà thôi.
- Quy tắc 3: Quân cờ một khi đã đặt xuống bàn cờ là không được đi lại, bất di bất dịch (trừ trường hợp bị ăn quân).
- Quy tắc 4: Sau khi đặt 1 quân cờ trên bàn, lượt của bạn kết thúc và lượt của đối thủ bắt đầu (và ngược lại). Nếu một trong hai bên vi phạm đặt từ 2 quân cờ trở lên trong vòng đấu sẽ bị xử thua.
- Quy tắc 5: Khi đến lượt của mình, người chơi có thể bỏ qua vòng mà không đi tiếp, và khi cả hai bên bỏ vòng, trò chơi kết thúc và người chiến thắng được xác định bằng cách đếm số quân cờ đã được đặt trên bàn cờ. Người chơi nào có số quân cò được đặt nhiều hơn là giành chiến thắng
2. Luật ăn quân
Đầu tiên, ta sẽ tìm hiểu về khái niệm Khí của mỗi quân cờ:
- Khi một quân cờ được đặt xuống tại vị trí bất kỳ trên bàn cờ thì tất cả các giao điểm nằm sát theo chiều ngang và dọc của quân cờ đó (không tính giao điểm nằm chéo) là khí của nó.
- Đặc biệt: Bạn có thể đặt nhiều quân cờ sát vào nhau để mở rộng Khí. Tuy nhiên, những quân cờ nằm ở vị trí chéo (ví dụ A và B) thì sẽ không mở rộng khí cho nhau dù đang được đặt sát nhau.
3. Luật ăn quân
- Cứ mỗi một quân cờ của địch đặt vào ô khí của quân cờ của mình thì quân cờ của mình sẽ mất ô khí đó.
- Bất kỳ quân cờ nào không còn ô khí sẽ lập tức bị loại khỏi ván đấu.
- Như trong hình, nếu quân trắng đặt vào những vị trí x trên bản đồ thì sẽ ăn được những quân đen đã được đánh dấu.
4. Điểm hết khí
- Miễn là vị trí đó còn khí thì ta có thể đặt cờ vào.
- Nếu tại vị trí muốn đặt quân là điểm hết khí nhưng lại là điểm nối quân của mình thì vẫn được phép đặt quân.
- Ví dụ: Điểm tam giác là điểm hết khí của đen nên quân đen sẽ không được phép đặt vào. Nhưng đây lại là điểm nối quân của trắng nên quân trắng được phép đặt.
- Ngoại lệ: Ta vẫn được phép đặt vào điểm hết khí trong trường hợp có thể ăn được quân đối phương. Ở minh họa bên dưới, khi quân đen đi vào các vị trí tam giác thì những quân trắng bị hết khí sẽ bị loại khỏi ván đấu.
5. Đất – Mục tiêu của ván cờ
Để có thể giành chiến thắng, bạn phải thu được càng nhiều Đất càng tốt:
- Đất là số giao điểm trống trên bàn cờ mà quân mình bao vây được (có thể tính trong phạm vi giữa quân mình với các cạnh biên của bàn cờ).
- Khi bản thân cảm thấy đã chiếm hết đất trong khả năng của mình thì người chơi có thể bỏ lượt. Khi cả 2 người chơi đều bỏ lượt thì ván đấu sẽ kết thúc và bắt đầu đếm đất để quyết định thắng thua.
6. Tạo Mắt cho các quân cờ để đề phòng trường hợp bị bao vây
- Mắt: là điểm hết khí (hay giao điểm) được quân ta bao vây xung quanh và cũng là nơi đối phương không được phép đặt quân vào.
- Trường hợp có 1 mắt: Nếu bạn có thể bao vây toàn bộ đám quân địch chỉ có một mắt như hình bên dưới thì có thể ăn tất cả bọn chúng.
7. Thu Quan
- Thu Quan sẽ diễn khi mà ranh giới của mỗi quân đã được hình thành nhưng vẫn có thể đi tiếp (thường là giai đoạn giữa ván đấu trở về sau).
- 2 người chơi sẽ bắt đầu mở rộng hay chiếm thêm đất cho mình vì lúc này đã có phòng tuyến vững chắc phía sau.
8. Kết thúc ván cờ
- Khi cả 2 người chơi đều từ bỏ lượt của mình thì ván cờ sẽ kết thúc. Lúc này thắng thua sẽ được định đoạt bằng cách đếm Đất của mỗi người. Người chơi nào giành được nhiều Đất hơn sẽ giành chiến thắng.
- Lưu ý: Trắng đi sau chịu nhiều bất lợi (vì phải đi sau) nên sẽ được cộng 5.5 đến 6.5 Đất tùy giao ước trước khi bắt đầu trận đấu.
Hy vọng qua bài viết này bạn đã biết được cách chơi cờ vây như thế nào. Hy vọng rằng bạn sẽ tiếp tục có thêm hứng thú để theo đuổi bộ môn cờ vây đầy trí tuệ này nhé!